దిల్‌ లగాకర్‌ హమ్‌ యే సమ్‌ఝే - Dil lagaakar hum ye samjhe - jindagi aur mouth mahendra kapoor rama chandra

ప్రేమానందం ఎందరికి తెలుసు? 

 

 

      గాలి గాలిగా తేలిపోయే మేఘాల్లా ఉన్నంత కాలం జీవితాన్నించి పొందే స్పూర్తి ఏదీ ఉండదు. అనుభూతి ఏదీ ఉండదు. సముద్రజలాన్ని పీల్చేసే ఆకాశపు ఆరాటమంతా హృదయంలోఉండాలి. ఎండ.... వెన్నెల ఈ రెండూ పైకి ఒకే రకం వెలుతురు కేంద్రాల్లా అనిపించవచ్చు. కానీ ఆ రెండింటి మధ్య ఎంత తేడా ఉంది?. ఎండ జీవితాన్ని మేల్కొలుపుతుంది. రగుల్కొల్పుతుంది. వెన్నెల పరవశంలో ముంచే స్తుంది. నిద్రలోకి జారిపోయేలా చేస్తుంది. మనల్ని తీరానికి చేర్చే నావ ఏదో , మనల్ని కాటు కలిపే బాట ఏదో తెలియకపోతే, మన జీవితం మనకు దక్కదు. జీవిత పరమార్థమైన ఆ దివ్యానందమూ మనకు చిక్కదు. ఈ సందేశమే, ’జిందగీ ఔర్‌ మౌత’ సినిమా కోసం శకీల్‌ బదాయునీ రాసిన పాటలో వినిపిస్తుంది. సి. రామచంద్ర స్వరపరిచిన ఈ పాటను మహేంద్రకపూర్‌ ఎంత మనోహరంగా గానం చేశాడో వింటే గంధర్వులు సైతం అసూయపడతారేమో! ఎవరి సంగతో ఎందుకు వింటే మీకే తెలుస్తుంది!!! 

దిల్‌ లగాకర్‌ హమ్‌ యే సమ్‌ఝే - జిందగీ క్యా చీజ్‌ హై 
ఇశ్క్‌ కహెతే హై కిసే ఔర్‌ - ఆశికీ క్యా చీజ్‌ హై /దిల్‌ లగాకర్‌ / 
( మనసు లగ్నం చేసి జీవితం అంటే ఏమిటో తెలుసుకున్నా 
దేన్ని ప్రేమంటారో..... మనసు పడటం అంటే ఏమిటో తెలుసుకున్నా) / మనసు లగ్నం చేసి/ 
జీవితాన్ని ఉత్తి గాజు కళ్లతో చూస్తే ఏం తెలుస్తుంది? మనసు పెడితేగానీ అదెంత మహిమాన్వితమో బోధపడదు. జీవితం అంటే మూడక్షరాల పదం కాదు కదా! అది ముల్లోకాల మూట. అంతు చిక్కని కటిక చీకట్ల పాతాళం అందులోనే ఉంది, చీకటి వెలుగుల సమిశ్రమమై ఆత్మను ప్రజ్వలింపచేసే భూతలం అందులోనే ఉంది. అన్నింటికీ అతీతమై, ఎంత ఎగిరినా తరగని జ్ఞాన తారకల గగనతలం అందులోనే ఉంది. అలాంటి మూడు లోకాల ముచ్చటైన జీవితాన్ని ఎవరైనా కనుగుడ్లతో చూస్తే ఏం తెలుస్తుంది? జీవితాన్ని హృదయంతోనే చూడాలి. హృదయంతోనే అర్థం చేసుకోవాలి. ఆ హృదయమైనా త్రిలోకాల్ని చుట్టేసేటంత విశాలమై ఉండాలి. కేవలం భౌతికమే సమస్తమయ్యే ఉత్త మనిషైతే సరిపోదు. మహోత్తుంగ తరంగాల వంటి మనోభావాలున్న మనీషి కావాలి. మహర్షి కావాలి. ప్రాపంచిక పరమసత్యమేమిటంటే, మనుషులంతా భూమ్మీదే పుడతారు. కానీ, కొన్నాళ్లలోనే చాలా మంది పాతాళంలో పడిపోతారు. కొందరే ఆ భూమిని పట్లుకుని అటూ ఇటూ కాకుండా అక్కడే తారట్లాడుతూ అలా ఉండిపోటారు... అదే గొప్ప అయినట్లు..: అత్యంత అరుదుగా అతికొద్ది మందే రివ్వున ఎగిరి ఆకాశాన్ని అందుకుంటారు. ఆకాశమైపోతారు. హృదయం అలా ఆకాశమైన వారికే సమస్త ప్రాణికోటినీ ఆవరించిన ప్రేమ గురించి బోధపడుతుంది. మనసు పడటం అంటే ఏమిటో అందులోని అద్భుతత్వం ఏమిటో అర్థమవుతుంది.

హాయ్‌ యే రుఖ్‌సార్‌ కే శోలే, యే బాహే మర్‌మరీ 
ఆప్‌ సే మిల్‌కర్‌ యే దో బాతే సమఝ్‌మే ఆగయీ 
దూప్‌ కిస్‌కా నామ్‌ హై ఔర్‌ చాంద్‌నీ క్యా చీజ్‌ హై / దిల్‌ లగాకర్‌ / 
( ఆహా... ఏమి యీ ముఖబంతుల జ్వాలలు, యీ చలువరాతి బాహువులు 
నిన్ను కలిసిన ఫలంగా ఈ రెండు మాటలైతే అర్థమయ్యాయి 
దేని పేరు ఎండనో, వెన్నెలంటే ఏమిటో బోధపడ్డాయి ) / మనసు లగ్నం చేసి/. 
ముఖారవిందం అనగానే ముద్దుమోవి అనేమీ కాదు. ముఖం అంటే సమస్త భావోద్వేగాల్ని ఆవిష్కరించే వేదిక కూడా. జీవితం హృదయంలోకి ఒదిగిపోతే, హృదయం ముఖంలోంచి బయటపడుతుంది. నిజానికి జీవితమూ, హృదయమూ, ముఖమూ వేరు వేరేమీ కాదు. ముఖమంటే మకరంద మాధురిమల్ని ఎగజల్లేది అని మాత్రమే కాదు కదా! అది జీవన జ్వాలల్ని కూడా ఎగజిమ్ముతుంది. జీవితంలో అవీ భాగమే కదా మరి ! అందుకే జీవితం తాలూకు సమస్త అంశాలూ ఆ ముఖంలో ప్రస్పుటమవుతూ ఉంటాయి. నిజానికి ముఖం అన్నది అర్థం చేసుకునే వారికి అర్థంచేసుకునేటంత ఒక అనంతమైన ఒక ఉద్గ్రంధం. జీవితంలో అన్నీ ఉన్నట్లే, ముఖంలోనూ ఆ అన్నీ ఉంటాయి. బాహువులైనా ఏమిటి? అవే దో రక్తమాంసాలు కప్పుకున్న ఎముకల జోడు అని కాదు కదా! అవి శ్రమైక జీవన సౌందర్యాన్ని ఆవిష్కరించే ప్రతినిధులు. ఎండనకా వాననకా ఆరుకాలాలూ, చెమట చిందించి అందమైన ఆకృతుల్ని ఆవిష్కరించే క ర్మాగారాలవి. కొందరు కొండంత బాధలోనూ మందహాసం చేస్తారు. కానీ, ఆనందంలో చేసే మందాహాసానికీ దీనికీ ఎంత తేడా? అలా చూస్తూ వెళితే, ఎండ కూడా వెలుగునే ఇస్తుంది. వెన్నెల కూడా వెలుగునే ఇస్తుంది. కానీ, ఈ రెండు వెలుగులూ ఒకటేనా? కాదు కదా! ఎండ వెలుగు, జీవన పోరాటంలో మనిిషి పట్టు బిగించేలా చేస్తుంది. వెన్నెల వెలుగు పారవశ్యంలో తేలిపోయేలా చేస్తుంది. మైమరిచిపోయేలా చేస్తుంది. అందుకే జీవితంలో ఒడుదుడుకుల పాలు కాకుండా ఉండాలంటే, ఎండకూ, వెన్నెలకూ మధ్యనున్న తేడా ఏమిటో తెలిసి ఉండాలి.

ఆప్‌కీ శోఖీ నే క్యా క్యా, రూప్‌ దిఖ్‌లాయే హమే 
ఆప్‌ కీ ఆంఖోనే క్యా క్యా, జామ్‌ పిల్‌వాయే హమే 
హోశ్‌ ఖో బైటే తో జానా, బేఖుదీ క్యా చీజ్‌ హై / దిల్‌ లగాకర్‌/ 
( నీ సోయగం నాకు ఏమేమి రూపాలు చూపించింది !! 
నీ కళ్లు ఏమేమి మధువులు తాగించాయి 
స్పృహ కోల్పోయాకే నాకు మైకం అంటే ఏమిటో తెలిసింది )/ మనసు లగ్నం/ 
మెలుకువతో ఉన్నప్పుడు, లోకమంతా కళ్లముందే ఉంటుంది. ఒక్కసారి కాస్త నిదురలోకి జారిపోతే లోకమంతా కనుమరుగైపోతుంది. స్పృహలో ఉన్నప్పుడు ప్రతిదీ సర్వసమగ్రంగా కనిపిస్తుంది. అదే మైకంలో ఉన్నప్పుడు ఏదీ మొత్తంగా ఉండదు. అలా అని ఏదీ మొత్తంగా కనిపించకుండా పోదు. సగం లోకమే కళ్లముందు ఉంటుంది మిగతా సగం కనుమరుగైపోతుంది. అన్నీ సగం సగమైపోతాయి. సగం సగంగానే కనిపిస్తాయి. భౌతిక రూపాలే కాదు. ప్రతి భావోద్వేగమూ సగం సగంగానే కనిపిస్తుంది. అప్పటిదాకా ఆనందోద్వేగంలో ముంచేస్తూ వచ్చిందే, కాస్త మంద్రంగా మనసు మీద మలాం పూస్తూ అలా పైపైన తారట్లాడుతూ ఉంటుంది. అప్పటిదాకా హృదయాన్ని భరించరాని క్షోభకు గురి చేసిన అంశాలు కూడా దూది పింజాల్లా తేలాడుతున్నట్లే అనిపిస్తాయి. కాకపోతే అప్పటిదాకా సంపూర్ణంగా కనిపించినవి హఠాత్తుగా అలా సగం సగంగా కనిపించడం కొందరికి గొప్ప థ్రిల్లింగ్‌గా ఉంటుంది. అయితే ఆ మైకం కోసం మద్యం, మాదక్రద్రవ్యాలే అవసరం లేదు. జీవితానికి అసమాన ప్రతిరూపమై నిలిచిన జీవన సహచరి మలయమారుతం లాంటి మాట చాలు. జీవచైతన్యానికి నిలువుటద్దమైన ఆమె నేత్రాలు చాలు.

ఆప్‌ కీ రాహో మే జబ్‌ సే, హమ్‌ నే రఖా హై కదమ్‌ 
హమ్‌ కో యే మహ్‌సూస్‌ హోతా హై కె హై మంజిల్‌ పే హమ్‌ 
కోయీ క్యా జానే ముహబ్బత కీ ఖుశీ క్యా చీజ్‌ హై / దిల్‌ లగాకర్‌ / 
( నీ దారుల్లో నేనెప్పుడు నా కాలు మోపుతానో 
నేను గమ్యం మీదే ఉన్నానన్న అనుభూతి కలుగుతుంది 
ప్రేమానందం అంటే ఏమిటో నిజంగా ఎవరికేం తెలిసింది) /మనసు లగ్నం చేసి/ 
జీవన యానంలో ఎవరికి వారం మనం ఎంచుకున్న మార్గంలో పడి అలా నడుస్తూనే ఉంటాం. కానీ, కొందరికి నెలలూ, ఏళ్లే కాదు, దశాబ్దాల పర్యంతం అలా నడుస్తూనే ఉన్నా, ఒక్కోసారి ఎటుపోతున్నామో తెలియదు, ఏ తీరానికి చేరువువుతున్నామో కూడా అర్థం కాదు. దానికి కారణం నీలోని సగాన్ని ఎప్పుడో, ఎక్కడో వదిలేసి, ఇప్పటిదాకా సగం ఆ శరీరంతో సగం ఆత్మతో జీవితం సాగిస్తూ ఉండడమే. సగం ప్రాణంతో అలా ప్రయాణిస్తూ ఉండిపోవడమే. అయితో నీ నుంచి విడిపోయిన నీలోని ఆ సగం కూడా నీలాగే ఎక్కడో అయోమయంగా సంచరిస్తూ ఉంటుంది. ఆ సగంతో నువ్వు కలిసిపోయేదాకా నీ పరిస్థితి ఇలాగే ఉంటుంది. నడుస్తూనే ఉంటావు కానీ బాట సాగదు. పరుగెడుతూనే ఉంటావు కానీ, తీరం కనపడదు. అయినా అలా నడుస్తూ, పరుగెడుతూ , ఎక్కడో ఒక చోట , నీ దారి వదిలేసి, మరో దారిలో కాలు మోపుతావు. అక్కడ కూడా నడక సాగిస్తూనే ఉంటావు. పరుగెడుతూనే ఉంటావు. హఠాత్తుగా ఏ దారి మలుపున్నో తీరా నువ్వు సొమ్మసిల్లిపడిపోయే సమయానికి ఎవరో ఎదురవుతారు. ఆ ఎదురయ్యింది ఎవరో కాదు నీలోంచి పోయిన నీలోని ఆ సగ భాగమేనని నీ ఆత్మకు వెంటనే తెలిసిపోతుంది. ఆ మరక్షణమే ఇన్నేళ్లుగా నువ్వు వెతుకుతున్న నీ తీరం కూడా నీ కళ్ల మందు ప్రత్యక్ష్యమవుతుంది. అదొక అద్భుత అనుభవం. రెండు అర్థ ప్రపంచాలు, ఒక పూర్ణ ప్రపంచంగా మారే ఆ దివ్య ప్రేమలోకం గురించి లోకంలో ఎంత మందికి తెలుసు? నిజానికి ఆ అనుభూతి పొందిన ఆ అరుదైన ఆ హృదయ జీవులదే జీవితమంటే. అసలు సిసలైన జీవ చైతన్యమంటే, మహార్ణవమైన జీవితానందమంటే వారిదే !

- బమ్మెర